Novo 10-11-2014.

Á primeira vista destaca a debilidade do realengo e ou predominio do señorío secular (nobleza titular e hidalguía) en Galicia. Se nos atemos aos nosos datos ( ver cuadro), vemos que o realengo só abrangue o 9% do territorio e o 8% das freguesías.

O señorío secular, é dizir a alta e baixa nobreza, incluidos os fidalgos, tiña o dominio da maior parte do territorio galego. Segundo os nosos datos o dominio señorial da nobreza e fidalguía abranguía o 54% do territorio e o 56% das freguesías, muy por encima do clero,, que acaparaba só o 33% do territorio e o 32% das freguesías. Como dí Eiras Roel, isto remata co tópico do predominio eclesiástico de Galicia, xurdido probablemente por confundir o dominio señorial ca propiedade da terra, que son cousas distintas.

Iste predominio da nobleza habería que buscalo nos disturbios de finais da Idade Media, cando os nobres  apoderaronse do dominio útil da terra, non con intención de cultivala directamente, senón de subarrendala. Así naceron os subforos, ós que Dominguez Ortiz denomina a praga de Galicia.

De Jurisdicciones