Claves para identificar as Plantas da Cuqueira

 
Revisado 24-08-2020
 
Para identificar as plantas da Cuqueira valinme primeiramente de duas obras de Baltasar Merino, un xesuita burgalés que estuvo afincado en Camposancos (A Guarda) a cabalo entre os séculos XIX e XX.  A primeira obra diste autor que me abrio o camiño para cultivar esta afición foi o libro  «Viajes de herborización por Galicia». Este libriño describe, entre outros, un viaxe desde Os Peares hasta O Faro pasando por Cartelos, que por o seu interés recoméndoo especialmente, ainda que xa o recollín no meo anterior sitio web onde o tiña trascrito https://eirexe.es/baltasar-merino-el-bubal-y-cartelos/. Outra obra muy importante diste autor para a nosa flora galega e que eu tamén utilicéi é o libro  «Flora descriptiva e ilustrada de Galicia», en dous volúmenes, e que foi sacada nunha edición facsímil.
 
Merino
Viaje de herborización por Galic ia (portada).

Merino1

 
   
Outro libro que considero muy útil para a identificación das plantas é unha obra dun autor francés, concretamente de Gastón Bonnier titulado «Flore complète portative de la France et de la Suisse». A edición que eu teño está en francés ainda que xa hay algunha edición en castellano.

Antes de empezar a identificar unha planta vamos empezar polo máis sinxelo, que consiste en recordar as partes dunha flor, que é necesario coñecer para utilizar estas claves.

Lamazares_Flor

O cadro que figura a continuación contén unha síntese das claves de identificación das plantas, e foi sacada precisamente do libro de Bonnier xa que pode ser interesante para ir profundizando no mundo do coñecemento das nosas plantas:

 

CUADRO PARA IDENTIFICAR AS PLANTAS DE A CUQUEIRA (BONNIER):

Lamazares_CuadroPlantasBonnier_rev

 

Supoñamos que nos topamos con unha planta que nos interesa identificar. Empezaremos a avanzar paso a paso ata chegar primeiro ao nome da familia (os pasos que temos que elixir son os sinalados en vermello no cadro adxunto), que temos que ir seguindo conforme utilizamos o seguinte exemplo hasta chegar a identificar despois o xénero e finalmente a especie ou nome da planta.

Exemplo:

Primeiro temos que elixir entre os dous grandes grupos do cadro:

• Pétalos libres
• Pétaos soldados

A planta que collemos ten os pétaos soldados, así que a opción que se axusta ao noso caso é a segunda. Esta condúcenos a dúas novas opcións:

  • Estambres no soldados a la corola
  • Estambres soldados a la corola

Dado que a planta que estamos a identificar non ten os estambres soldados á corola escollemos a primeira opción, que nos leva a outras dúas opcións:

  •  Arbusto
  • Herbácea

Como resulta claro que a planta que collemos entra dentro da primeira categoría, escollemos a primeira opción que nos conduce a:

  • Ovario soldado al cáliz
  • Ovario libre

Despois de examinar o ovario da planta escollemos a segunda opciónue nos leva á familia ERICÁCEAS. Coñecendo a familia xa nos resultará máis fácil chegar ó nome da planta de que se trata.

Buscamos no índice do libro de Bonnier en que páxina está a familia das ericáceas e condúcenos (na edición en castelán) á páxina 201:

Lamazares_Clasificación_BONNIER_Ericáceas

Seguindo o mismo procedimento que usamos hasta ahora, imos descartando os caracteres que non se axustan ó indicado no libro, e chegamos o xénero ERICA, que nos indica que para identificar a planta temos que ir á páxine 202:
Lamazares_Clasificación_BONNIER_Ericáca
 
 
Abrimos esta páxina e continuamos aplicando a misma metodoloxía hasta chegar a unha planta que reune todas as condiciós concretas da que temos na mau e que finalmente se trata da ÉRICA TETRALIX. ¡Xa temos identificada a nosa planta!
 
As imaxes que usamos niste exemplo son un detalle do contido do libro de Bonnier en castelán, que o podemos comprar ou consultalo en algúns sitios da rede.
 
Pero a tecnoloxía imponse hoxendía, así que outra forma de acceder ás claves de identificación é utilizando calquera clave electrónica como a de Flora Ibérica ou Flodhis.
 
Utilice istes enlaces para comprobalo:

E si queredes identificar as plantas mediante fotos feitas co voso teléfono móvil, recoméndovos baixar a App PlantNet para Android. É unha aplicación moi útil e de funcionamento moi fácil.

Basta facer unha foto coa cámara para que a aplicación a envíe a un servidor donde a compara con outras da base de datos e devólveos o nombre de planta. Estas plantas vanse gardando nunha base de datos propia coas coordenadas onde foron localizadas.

Máis adiante poderedes ir avanzando e baixar todos istes datos que vades almacenando en PlantNet para cargalos no voso ordenador mediante unha ferramenta de información xeográfica tipo QGIS (gratuito) e visualizalas á vosa medida (por fechas, por familias, por zonas, etc.):

Deja un comentario